Bitechnologia - teraźniejszość i przyszłość
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy - Prawo o organizmach ... GMO
Jednym z najważniejszych założeń nowego prawa o organizmach genetycznie zmodyfikowanych GMO jest uporządkowanie kompetencji nadzorczych i kontrolnych pomiędzy siedmioma inspekcjami, aby uszczelnić i zagwarantować skuteczny system nadzoru. Projekt ustawy określa system prawnej działalności dotyczącej GMO.
Na terytorium Polski minister środowiska będzie koordynował kontrolę i
monitorowanie działalności w zakresie GMO oraz odpowiadał za wymianę informacji,
szczególnie jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa ludzi i środowiska. Będzie
również prowadził Rejestr Zamkniętego Użycia Mikroorganizmów Genetycznie
Zmodyfikowanych.
Do jego zadań należeć będzie wydawanie zezwoleń na:
- prowadzenie zakładów inżynierii genetycznej,
- zamknięte użycie mikroorganizmów genetycznie zmodyfikowanych,
- zamknięte użycie organizmów genetycznie zmodyfikowanych, innych niż mikroorganizmy genetycznie zmodyfikowane,
- zamierzone uwolnienie organizmów genetycznie zmodyfikowanych w celach doświadczalnych,
- wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produktu i w produktach,
- ponowne wprowadzenie do obrotu organizmu genetycznie zmodyfikowanego jako produktu i w produktach.
Za rejestrację odmian, nasiennictwo, uprawy oraz wprowadzanie do obrotu pasz
genetycznie zmodyfikowanych będzie odpowiadał minister rolnictwa. Sprawy
związane z wydawaniem decyzji na wprowadzanie do obrotu produktów leczniczych
będą podlegać ministrowi zdrowia. Główny Inspektor Sanitarny będzie
odpowiedzialny za wprowadzanie do obrotu zmodyfikowanej genetycznie żywności
oraz za bezpieczeństwo i higienę w zakładach inżynierii genetycznej.
Bezpośredni nadzór i kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących GMO będą
sprawować: Państwowa Inspekcja Pracy, Państwowa Inspekcja Sanitarna, Inspekcja
Ochrony Środowiska, Inspekcja Handlowa, Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa,
Inspekcja Weterynaryjna, Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów oraz Służba
Celna.
Zaproponowano nowe zasady funkcjonowania Komisji ds. GMO. W jej skład wejdzie 25
członków powoływanych i odwoływanych przez ministra środowiska. Będą to
przedstawiciele ministrów: zdrowia, rolnictwa, środowiska, spraw wewnętrznych i
administracji, obrony narodowej, nauki i szkolnictwa wyższego oraz siedmiu
reprezentantów nauki. Do zadań Komisji będzie należało m.in. opiniowanie
wniosków w sprawach GMO, ze szczególnym uwzględnieniem oceny zagrożenia, jakie
dany organizm lub mikroorganizm może stanowić dla ludzi i środowiska.
Nowe prawo precyzuje przepisy dotyczące zamkniętego użycia mikroorganizmów
genetycznie zmodyfikowanych w zakładach inżynierii genetycznej. Utrzymano w tej
kwestii dotychczas obowiązujące przepisy, nakładające na użytkownika obowiązek
uzyskania zgody ministra środowiska na wszelkie kategorie zamkniętego użycia,
pomimo tego, że przepisy te są bardziej restrykcyjne niż dyrektywy unijne.
Określono cztery kategorie zagrożeń związanych z zamkniętym użyciem
mikroorganizmów oraz wskazano, jakie procedury należy spełnić, by uzyskać
zezwolenie. Opisano zasady przygotowania oceny zagrożenia przed rozpoczęciem
procesu użycia zamkniętego oraz wytyczne dotyczące bezpieczeństwa prac.
Uregulowano zagadnienia związane z zamierzonym uwolnieniem GMO do środowiska w
celach doświadczalnych. Zastosowano tu szczególnie rygorystyczne rozwiązania,
służące zachowaniu bezpieczeństwa środowiska. Uzyskanie decyzji na
przeprowadzenie tego typu eksperymentu będzie uzależnione od spełnienia wielu
wymagań, takich m.in. jak: ocena uwarunkowań środowiskowych, czy uzyskanie zgody
od wszystkich właścicieli działek sąsiadujących z terenem, na którym będzie
przeprowadzone doświadczenie z GMO.
W projekcie ustawy określono również zasady dotyczące tworzenia stref wskazanych
do uprawy roślin genetycznie zmodyfikowanych. Rolnik zamierzający prowadzić taką
uprawę powinien otrzymać zezwolenie ministra rolnictwa, który podejmuje decyzję
w porozumieniu z ministrem środowiska i po zasięgnięciu opinii rady gminy.
Rolnik będzie również ponosił odpowiedzialność cywilną za swoją działalność i
jej ewentualne skutki.
Nowy projekt ustawy - Prawo o organizmach genetycznie zmodyfikowanych zastąpi
obecnie obowiązującą ustawę z 22 czerwca 2001 r. Z dniem wejścia w życie ustawy
przestaną obowiązywać również przepisy znowelizowanej ustawy o organizmach
genetycznie zmodyfikowanych oraz ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i
żywienia. Nowa ustawa dostosowuje przepisy prawa krajowego do unijnego, a
ponadto uwzględnia postanowienia Ramowego Stanowiska Polski dotyczącego
organizmów genetycznie zmodyfikowanych, które zostało zaakceptowane przez Radę
Ministrów 7 marca 2006 r.
Źródło: Centrum Informacyjne Rządu